เรียกได้ว่าเป็นต้นตำรับ “แม่อายสะอื้น”คนแรกเลย กับอดีตนางเอก เนาวรัตน์ วัชรา หรือชื่อจริงคือ สมิรา ลำยาน มีชื่อเล่นว่า แหม่ม ปัจจุบันในวัย 72 ปี เธอเป็นนักแสดงอาวุโส ลูกครึ่งไทย-ปาทาน โดยคุณพ่อเป็นปาทาน ส่วนคุณแม่เป็นชาวไทย เนาวรัตน์นับถือศาสนาพุทธ จบการศึกษาชั้น ม.ศ. 3 จากโรงเรียนวัดเศวตรฉัตรในปี 2507
เส้นทางชีวิตของเธอนั้น เธอได้เข้าประกวดนางงามหลายเวที เริ่มแรกคุณชุลี ใจยงค์ เจ้าของร้านเสริมสวยดาราพรได้ส่งเธอไปประกวดนางงามบพิตรบอล
ในนามของอรัญญา ดาราพร และได้คว้าตำแหน่งเป็นครั้งแรก ต่อมาเธอได้ตำแหน่งนางงามสงกรานต์วิสุทธิกษัตริย์ ล่าสุดจึงได้ประกวดนางสาวไทย ประจำปี พ.ศ. 2507
ในงานวชิราวุธนุสรณ์ และได้รับตำแหน่งรองนางสาวไทย “อันดับ 4” ในปีนั้น อาภัสรา หงสกุลได้ตำแหน่งนางสาวไทย พ.ศ. 2507 ไปครอง
หลังจากมีชื่อเสียงแล้วเนาวรัตน์เคยได้นำเงินมาบริจาคให้โรงเรียนวัดเศวตรฉัตรอีกด้วย
เนาวรัตน์ วัชราได้แสดงภาพยนตร์ประมาณ 30 เรื่อง ซึ่งส่วนใหญ่จะรับบทบาทเป็นนางเอกเจ้าน้ำตา
โดยแสดงเรื่อง “เดือนร้าว” กำกับโดย วิจิตร คุณาวุฒิ คู่กับ มิตร ชัยบัญชา เป็นเรื่องแรก
และได้รางวัลตุ๊กตาทองปี พ.ศ. 2508 นอกจากนี้เธอยังได้ร้องเพลง ลาสาวแม่กลอง โดยเธอแต่งชุดทหารเรือสีขาว ไม่ว่างานไหนงานนั้นเธอจะร้องเพลงนี้ตลอด
เธอรับงานแสดงจนถึงปี พ.ศ. 2525 โดยแสดงเรื่อง “ลูกเหนือ” เป็นเรื่องสุดท้ายร่วมกับสมบัติ เมทะนี และนิภาพร นงนุช
ชีวิตส่วนตัวเคยสมรสกับไมตรี บุญสูง มีบุตรชายด้วยกัน 3 คน ปัจจุบันมีธุรกิจร้านอาหารเป็นของตนเอง
เรียบเรียงโดย สุขเสมอ
